Οι Πειρατές Γύρω από την Κύπρο

Τις προάλλες, κοντά στην Αθήνα, γνώρισα ένα χαρωπό Ελληνοαμερικανό οικονομολόγο ο οποίος ήταν πάνω απο εβδομήντα. Διατηρούσε μια άσπρη γενειάδα Vandyke. Τριγύρναγε γύρω γύρω στην βεράντα του, με άτακτη διάθεση. Σχεδιάζε ένα πάρτι για εκείνο το βράδυ, το οποίο θα κρατούσε από τις δέκα το βράδυ μέχρι περίπου τις πέντε το πρωί. Όλοι οι επισκέπτες του θα φορούσαν πειρατικά κοστούμια. Είχε προσκαλέσει και έναν  Ισλανδό, που μόλις είχε συναντήσει, όπως μου είπε, επειδή οι Ισλανδοί ήταν εξοικειωμένοι να λεηλατούν και να...
λεηλατούνται και επίσης, σημείωσε περιπαικτικά,  "Δεν πίνουν πολύ".
Τον ρώτησα από πού είχε προέλθει η ιδέα για το θέμα του πάρτυ. "Από τους πειρατές της Ευρωπαϊκής Ένωσης", μου εξήγησε.
Οι Έλληνες ζουν καλά σε όλες τις εποχές, αλλά αυτός ήταν ένα σκοτεινός χειμώνας ύφεσης, κοινωνικής αναταραχής και ασταθούς πολιτικής κατάστασης.

Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, οι διαπραγματευτές της ΕΕ, ανακοίνωσαν την απαίτηση τους ότι οι Ελληνοκύπριοι με καταθέσεις, θα δώσουν ένα μέρος τους, με την μέθοδο ενός εφάπαξ φόρου, προκειμένου να υποστηριχθεί μια διακρατική διάσωση των τραπεζών. (Οι Κυπριακές τράπεζες βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης για μήνες, επειδή, μεταξύ άλλων, κρατούσαν πάρα πολλά Ελληνικά κρατικά ομόλογα.)

Ως μια πράξη πειρατείας, η  πρόταση της ΕΕ, που φέρεται να συνελλήφθη από  Γερμανούς και Φινλανδούς διαπραγματευτές, ήταν ξεδιάντροπη.

Ως μια δημόσια πολιτική κίνηση, ήταν μια παράλογη απόρριψη των νομικών εγγυήσεων των μικροαποταμιευτών της Κύπρου, οι καταθέσεις των οποίων υποτίθεται ότι είναι ασφαλισμένοι στο πλαίσιο των κανονισμών της ΕΕ μέχρι του ποσού των € 100.000, σε ένα καθεστώς παρόμοιο με εκείνο που προβλέπεται από την Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μέχρι την μισά της εβδομάδας, μια εξέγερση στην Κυπριακή Βουλή, τα εχθρικά editorials σε όλη την Ευρώπη και η αναταραχή των αγορών είχε ως αποτέλεσμα οι συντάκτες της πρότασης να επανεξετάσουν τους όρους της. Ωστόσο, η ΕΕ. συνεχίζει να εμφανίζεται σκληρή στις διαπραγματεύσεις και το τελικό αποτέλεσμα παραμένει αβέβαιο.

Μέσα στην ανοησία της, η πρόταση, όταν εκτεθεί στο φως, δείχνει ένα είδος άσχημων διακρίσεων,- θα ήταν άραγε υπερβολικό να το ονομάζαμε ρατσισμό;- που συνεχίζει να υφίσταται, μέσω της στασης της Γερμανίας, της Φινλανδίας και άλλων βόρειοευρωπαίων απέναντι στους νότιους οφειλέτες της Ένωσης.

Εκείνοι που επηρεάζονται από τη νέα πρόταση δεν είναι μόνο οι μικροί αποταμιευτές της Κύπρου, αλλά και κάπου 35000  Βρετανοί στρατιώτες που σταθμεύουν στο νησί. Η κυβέρνηση των Τόρις, με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, υποσχόμενος στους στρατιώτες, τους ναύτες και τις οικογένειές τους ότι η Βρετανία θα αποκαταστήσει τις τυχόν ζημιές που θα προκύψουν. Την Τρίτη, Βρετανοί αξιωματούχοι έστειλαν, με δραματικό τρόπο, τραπεζογραμμάτια αξίας περίπου ενός εκατομμυρίου ευρώ  στο νησί, για να εξασφαλίσουν –αλλα και για τις τηλεοπτικές κάμερες, μεταξύ άλλων-,  ότι οι στρατιώτες θα μπορούσαν να αγοράσουν είδη παντοπωλείου, μπύρα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης.

Το σενάριο της Κυπριακής τραπεζικής κρίσης έχει πολλούς συγγραφείς, όπως έχει περιγράψει ο συνάδελφός μου John Cassidy . Ο τραπεζικός τομέας του νησιού είναι παραφουσκωμένος, ένας τόπος κάτω από τις ρυθμίσεις του απορρήτου περί υπεράκτιων, ταξίδια κεφαλαίων και ξέπλυμα χρήματος.

Επισκέφθηκα για πρώτη φορά το νησί το 1992, για να κάνω ένα ρεπορτάζ  για την εφημερίδα Washington Post σχετικά με το πώς οι σύμμαχοι από το Βελιγράδι του τότε ισχυρού άνδρα της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, μετέφεραν κεφάλαια από την πρώην Γιουγκοσλαβία σε Κυπριακές τράπεζες.

Πιο πρόσφατα, το μαύρο και το γκριζο χρήμα ηρθε στην Κύπρο από την Ρωσία. Οι Financial Times εκτιμούν ότι από τα € 68 δισεκατομμύρια των συνολικών καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες, όπως αναφέρει δημοσίως η  Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, περισσότερα από το ένα τρίτο ανήκουν σε ρωσικές εταιρείες, ορισμένες από τις οποίες είναι απλές σφραγίδες, που έχουν σχεδιαστεί για τον αμφιβόλου προελεύσεως  πλούτο των Ρώσων.

Ωστόσο, οτιδήποτε απάτες, εγκλήματα και απερίσκεπτα δάνεια επέτρεψαν οι Κυπριακές αρχές, κατά τη διάρκεια της πορείας προς την κρίση του ευρώ, ήταν ανεκτά και κάτω από μια πλήρη ρυθμιστική επίβλεψη, η οποία ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Επιπλέον, η Κυπριακή οικονομία και ο τραπεζικός της τομέας είναι πολύ μικροί. Σε αντίθεση με τις μεγάλες οικονομίες της Ισπανίας και της Ιταλίας, ή ακόμα και των μικρότερων όπως της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, η κατάρρευση των Κυπριακών τραπεζών ή της οικονομίας του νησιού δεν θα μπορούσε, από μόνη της, να παρουσιάσει έναν συστημικό κίνδυνο για την Ευρώπη, εκτός εάν προκαλούσε  μια απροσδόκητη εξάπλωση.

Επειδή η Κύπρος είναι τόσο μικρή, η ίδια η αδυναμία της φαίνεται να προσκαλεί ολη αυτήν την επιθετικότητα από τους βορειοευρωπαίους -τραπεζίτες, ομολογιούχους, διαπραγματευτές κυβερνήσεων- έναν βαθμό επιθετικότητας που δεν θα υπήρχε, αν το νησί ήταν πολύ μεγάλο για να πέσει, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία όπως κρίθηκε τελικά για καθεμία από αυτές.

Έρχονται εκλογές στην Γερμανία, είναι απολύτως κατανοητό ότι η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ θα ήθελε να αποφύγει να ζητήσει απο τους Γερμανούς φορολογούμενους να εξασφαλίσουν τις υπεράκτιες καταθέσεις των Ρώσων ολιγαρχών. Επειδή χτυπάει τις περίεργες ρώσικες καταθέσεις , ένας φόρος επί των Κύπριων  καταθετών, ώστε να συγχρηματοδοτηθει το σχέδιο διάσωσης, θα πρέπει αρχικά να φαινόταν ως μια συναισθηματικά ικανοποιητική ιδέα.

Ωστόσο, ακόμη και αν οι ρωσικές καταθέσεις στην Κύπρο αντανακλούν εγκληματικότητα, έφτασαν εκει και πάλι, στο πλαίσιο των κανονισμών της ΕΕ .

 Και οι περισσότεροι των αποταμιευτών που θα χτυπηθούν  δεν θα είναι οι Ρώσοι αλλά, μάλλον, οι απλοί Κύπριοι που ασκούσαν ακριβώς τις συνήθειες που πάρα πολλοί Γερμανοί φαίνεται οτι περιφρονητικά θεωρούν ως μη-Ελληνικές: εργάζονταν, έβαζαν χρήματα στην άκρη και αποταμίευαν χρηματοδοτόντας τις αγορές ακινήτων ή για τα γηρατειά τους.

Δεν υπάρχει κανένα πολιτικό θέμα ή ηθικό θέμα στην φορολόγηση των Κύπριων αποταμιευτών,  οι οποίοι κατέχουν λογαριασμούς κάτω του ανώτερου όριου εγγύησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Καθώς η Αμερικάνικη οικονομία αγκομαχά προς την ανάκαμψη, οι συγκλίνοντες κρίσεις διαυβέρνησης της Ευρώπης, η λιτότητα, και η ύφεση στον νότο της ηπείρου, φρενάρουν την παγκόσμια οικονομία.

Φιλελεύθεροι Αμερικανοί οικονομολόγοι όπως ο Paul Krugman έχουν αποκτήσει επιρροή στην Ευρώπη, λόγω των ακριβών προβλέψεων τους ότι η δημοσιονομική σύσφιξη στη μέση μιας ύφεσης, είναι αποτυχία, όπως έγινε στην Βρετανία.

Αυτό που απαιτείται τώρα είναι ένα διαφορετικό είδος Αμερικανικής πίεσης προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, για να τους ταρακουνήσει από τις τραπεζίτικες διαπραγματευτικες τους θέσεις και να τους βοηθήσει να δημιουργήσουν  ένα όραμα κοινωνικής και οικονομικής ένταξης.

Ο τραπεζικός φόρος της  Κύπρου, διατυπώθηκε τόσο άσχημα, που θα πρέπει να εκληφθεί ως μια προειδοποίηση για την αυτοκαταστροφική αδιαφορία της βορειοευρωπαικής  ελίτ, για την ταλαιπωρία και την οργή που τροφοδοτούν στον νότο. Οι Πειρατές μπορεί να έχουν πλάκα για ένα Σαββατόβραδο, αλλά είναι χάλια γείτονες.