Γράφει ο Λάμπρος Καπαραλιώτης - Φιλόλογος
Πηγή:
Η Σαλαμίνα που μας αξίζει
Σε μια εποχή κρίσης ηθικών και πατριωτικών αξιών, όπως η σημερινή, ένα από τα γεγονότα το οποίο χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς είναι ο εορτασμός της εθνικής μας επετείου, της 25ης Μαρτίου του έτους 1821.
Κάθε χρόνο την εν λόγω μέρα μνημονεύουμε τις «τιτάνειες» προσπάθειες των συνανθρώπων μας και αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, για την αντίσταση και εν τέλει απελευθέρωση της χώρας μας από το δυσβάστακτο τουρκικό ζυγό.
Κάθε χρόνο την εν λόγω μέρα μνημονεύουμε τις «τιτάνειες» προσπάθειες των συνανθρώπων μας και αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης, για την αντίσταση και εν τέλει απελευθέρωση της χώρας μας από το δυσβάστακτο τουρκικό ζυγό.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, το νησί μας, συνέβαλε τα μέγιστα στις υπεράνθρωπες αυτές προσπάθειες και η αρωγή του είναι άξια επαίνου και αναφοράς. Η Σαλαμίνα μας εκπλήρωσε στο έπακρο τα εθνικά της καθήκοντα και οι Σαλαμίνιοι στάθηκαν επάξια στο ύψος των περιστάσεων.
Το νησί μας, κατά την προεπαναστατική περίοδο ήταν σχετικά ελεύθερο, αφού διέθετε σχεδόν πλήρη αυτοδιοίκηση, αποτελούμενη από τετραμελή επιτροπή με Σαλαμίνιους πολίτες και έναν Τούρκο αξιωματούχο. Η ελευθερία αυτή οφειλόταν, κατά κύριο λόγο, στο γεγονός ότι το νησί παρείχε κατράμι (=πίσσα) στους Τούρκους. Επιπλέον, τα αρκετά πλοία που διέθετε τη βοηθούσαν στη σύναψη καλύτερων και στενότερων σχέσεων με τις Σπέτσες και την Ύδρα. Εκτός αυτού, η Σαλαμίνα αποτέλεσε και καταφύγιο για τους Αθηναίους, οι οποίοι διώκονταν από τους Τούρκους, ενώ θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νησί ήταν ιδιαίτερα εύρωστο οικονομικά.
Το νησί μας, κατά την προεπαναστατική περίοδο ήταν σχετικά ελεύθερο, αφού διέθετε σχεδόν πλήρη αυτοδιοίκηση, αποτελούμενη από τετραμελή επιτροπή με Σαλαμίνιους πολίτες και έναν Τούρκο αξιωματούχο. Η ελευθερία αυτή οφειλόταν, κατά κύριο λόγο, στο γεγονός ότι το νησί παρείχε κατράμι (=πίσσα) στους Τούρκους. Επιπλέον, τα αρκετά πλοία που διέθετε τη βοηθούσαν στη σύναψη καλύτερων και στενότερων σχέσεων με τις Σπέτσες και την Ύδρα. Εκτός αυτού, η Σαλαμίνα αποτέλεσε και καταφύγιο για τους Αθηναίους, οι οποίοι διώκονταν από τους Τούρκους, ενώ θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νησί ήταν ιδιαίτερα εύρωστο οικονομικά.
Εκ των σημαντικοτέρων συνεισφορών της Σαλαμίνας στον Αγώνα, ήταν και η σχέση της με τη Φιλική Εταιρεία. Το 1820, έφτασε στο νησί κάποιος εκπρόσωπος της οργάνωσης και ήρθε σε επικοινωνία με τους Αναγνώστη και Αντώνιο Μπιρμπίλη ή Βιρβίλη, αλλά και με τον τότε ηγούμενο της Μονής της Παναγίας της Φανερωμένης, Γρηγόριο Κανέλλο.
Από τους Σαλαμίνιους αγωνιστές, αξιοσημείωτη είναι η παρουσία του Γιωργάκη Γκλίστη. Βρισκόταν στη Μικρά Ασία, όταν πληροφορήθηκε ότι προετοιμάζεται επανάσταση κατά των Τούρκων. Επρόκειτο για έναν ιδιαίτερα δραστήριο και αποφασιστικό άνθρωπο, χτίστη στο επάγγελμα και μετέπειτα έμπορο κατραμιού. Κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας οργάνωσε μια ομάδα 150 Σαλαμινίων, αριθμός που διπλασιάστηκε με τη βοήθεια του Αναγνώστη Βιρβίλη. Κάποιοι άλλοι γηγενείς που βοήθησαν ήταν οι Σπύρος Παπαθανάσης, Παπαπέτρος Σακελλάριος, Σπύρος Μαυράκης, Γιαννούσης Περδικούρης, Ιωάννης Κριτσίκης, Ιωάννης Παπανικόλας, Αναγνώστης Πάλλας και ο Γιωργάκης Μάθεσης. Την παραμονή της 25ης Μαρτίου, λοιπόν, ο Γκλίστης και υπόλοιποι ανεχώρησαν για την Αθήνα φτάνοντας αργά το βράδυ. Την επομένη, το μεσημέρι της 25ης ξεκίνησαν για το Μενίδι, μαζί με Μενιδιάτες, Χασιώτες και Κρητικούς για την κατάληψη των Αθηνών. Κατά τη διάρκεια της μάχης, ο πρώτος Σαλαμίνιος που σκότωσε Τούρκο ήταν ο Γκιόκας Περδικούρης. Ύστερα από τη λύση της πολιορκίας της Ακρόπολης, οι Σαλαμίνιοι επέστρεψαν, αν και λέγεται ότι πολλοί παρέμειναν στην Αττική, γεγονός ωστόσο που δεν επιβεβαιώνεται σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές.
Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα που αγωνίστηκε γενναία εναντίον των Τούρκων ήταν και ο Ιωάννης Βιένας, ο οποίος αντικατέστησε στην ηγεσία τον Γιωργάκη Γκλίστη. Η ανδρεία του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι πυροβόλησε τον Χασάναγα, ο οποίος ήταν επικεφαλής των Τούρκων και υπεύθυνος για την τάξη στη Σαλαμίνα. Οι Τούρκοι πολιορκήθηκαν για δεύτερη φορά στην Ακρόπολη στις 3 Νοεμβρίου του 1821, στην οποία δραστηριοποιήθηκαν έντονα οι Σαλαμίνιοι αγωνιστές, ενώ στη συγκεκριμένη μάχη προσέφεραν σημαντική βοήθεια ο Ιωάννης Βιένας, ο Αναγνώστης Βιρβίλης,, ο Αναγνώστης Καρνέσης, ο Σπύρος Καπετάνιος, ο Σπύρος Παπανικολάου, ο Νικόλαος Μαυράκης και άλλοι.
Από τους Σαλαμίνιους αγωνιστές, αξιοσημείωτη είναι η παρουσία του Γιωργάκη Γκλίστη. Βρισκόταν στη Μικρά Ασία, όταν πληροφορήθηκε ότι προετοιμάζεται επανάσταση κατά των Τούρκων. Επρόκειτο για έναν ιδιαίτερα δραστήριο και αποφασιστικό άνθρωπο, χτίστη στο επάγγελμα και μετέπειτα έμπορο κατραμιού. Κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας οργάνωσε μια ομάδα 150 Σαλαμινίων, αριθμός που διπλασιάστηκε με τη βοήθεια του Αναγνώστη Βιρβίλη. Κάποιοι άλλοι γηγενείς που βοήθησαν ήταν οι Σπύρος Παπαθανάσης, Παπαπέτρος Σακελλάριος, Σπύρος Μαυράκης, Γιαννούσης Περδικούρης, Ιωάννης Κριτσίκης, Ιωάννης Παπανικόλας, Αναγνώστης Πάλλας και ο Γιωργάκης Μάθεσης. Την παραμονή της 25ης Μαρτίου, λοιπόν, ο Γκλίστης και υπόλοιποι ανεχώρησαν για την Αθήνα φτάνοντας αργά το βράδυ. Την επομένη, το μεσημέρι της 25ης ξεκίνησαν για το Μενίδι, μαζί με Μενιδιάτες, Χασιώτες και Κρητικούς για την κατάληψη των Αθηνών. Κατά τη διάρκεια της μάχης, ο πρώτος Σαλαμίνιος που σκότωσε Τούρκο ήταν ο Γκιόκας Περδικούρης. Ύστερα από τη λύση της πολιορκίας της Ακρόπολης, οι Σαλαμίνιοι επέστρεψαν, αν και λέγεται ότι πολλοί παρέμειναν στην Αττική, γεγονός ωστόσο που δεν επιβεβαιώνεται σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές.
Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα που αγωνίστηκε γενναία εναντίον των Τούρκων ήταν και ο Ιωάννης Βιένας, ο οποίος αντικατέστησε στην ηγεσία τον Γιωργάκη Γκλίστη. Η ανδρεία του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι πυροβόλησε τον Χασάναγα, ο οποίος ήταν επικεφαλής των Τούρκων και υπεύθυνος για την τάξη στη Σαλαμίνα. Οι Τούρκοι πολιορκήθηκαν για δεύτερη φορά στην Ακρόπολη στις 3 Νοεμβρίου του 1821, στην οποία δραστηριοποιήθηκαν έντονα οι Σαλαμίνιοι αγωνιστές, ενώ στη συγκεκριμένη μάχη προσέφεραν σημαντική βοήθεια ο Ιωάννης Βιένας, ο Αναγνώστης Βιρβίλης,, ο Αναγνώστης Καρνέσης, ο Σπύρος Καπετάνιος, ο Σπύρος Παπανικολάου, ο Νικόλαος Μαυράκης και άλλοι.
Εν τέλει, στη μάχη του Σερπετζέ (Ωδείο Ηρώδου Αττικού) έμελλε να γραφούν οι τίτλοι τέλους για τον Γιωργάκη Γκλίστη. Στην «πύρρειο» αυτή νίκη η Ελλάδα δεν κατάφερε να βγει αλώβητη, ενώ η ταφή του ήταν ιδιαίτερα μεγαλοπρεπής, καθώς ο ίδιος ο Μητροπολίτης των Αθηνών τον έθαψε με τα χέρια του. Στη μάχη του Σερπετζέ, μεταξύ εκείνω που έπεσαν ήταν και οι εξής: Γεωργάκης Μάθεσης, Αργυρός Δεληγιάννης, Μιχαήλ Κούτελης, Νικόλαος Μαυράκης, Δημήτριος Χατζηπερδικούρης, Ιωάννης Τσεβάς, Αργυρός Μαμμής, Νικόλαος Βιλιώτης, Κοσμάς Μάθεσης και Ιωάννης Παπανικόλας.
Οι μέρες αυτές, λοιπόν, αποτελούν μια ευκαιρία για προβληματισμό και περισυλλογή, αλλά ταυτόχρονα για περηφάνια, ηθική ανάταση και υπενθύμιση ότι το νησί στο οποίο ζούμε μπορεί να είναι μικρό γεωγραφικά, αλλά μεγάλο ιστορικά.
Οι μέρες αυτές, λοιπόν, αποτελούν μια ευκαιρία για προβληματισμό και περισυλλογή, αλλά ταυτόχρονα για περηφάνια, ηθική ανάταση και υπενθύμιση ότι το νησί στο οποίο ζούμε μπορεί να είναι μικρό γεωγραφικά, αλλά μεγάλο ιστορικά.
Αναδημοσίευση απο την εφημερίδα "Η Νέα Σαλαμίνα",
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου